Հասակ նետող սերնդի մասին

Նախ և առաջ, ես հավատում եմ, որ յուրաքանչյուր մարդ պետք է ունենա իր «կյանքի գործը», այն գաղափարը, որին նա հետևում է: Որպես կյանքի գործ ես ընտրել եմ հասակ նետող սերնդին կրթելն ու դաստիարակելը: Կհամաձայնեք, որ այս աշխատանքն անհնար է պատկերացնել առանց նվիրումի և առաջադեմ գաղափարների կիրառման: Ուստի, ամեն անգամ դասարան մտնելիս ես հասկանում եմ, որ ոչ միայն աշակերտներիս սովորեցնում եմ այս կամ այն դասը, այլ նաև կրթում ու դաստիարակում եմ մեր պետության ապագա քաղաքացիներին:

Որպես պատմության և հասարակագիտության ուսուցիչ ինձ կարևոր է իմ կազմակերպած յուրաքանչյուր դասը: Ես գիտակցում եմ, որ գիտելիքը նախ և առաջ կիրառելի հմտություն է, հմտություն, որ անհրաժեշտ է կիրառել առօրյա կյանքում: Գիտելիքը չի կարող կտրված լինել իրականությունից, լինել վերացական: Այնպես որ, գիտելիքը ոչինչ է, եթե դու չես սովորեցնում այն հմտությունը, որն անհրաժեշտ է այդ գիտելիքը կյանքում կիրառելու համար: Օրինակ, երբ մենք խոսում ենք անտիկ փիլիսոփա պլատոնի և նրա «իդեալական պետության» մասին, կարևոր է, որ յուրաքանչյուր սովորող ոչ միայն սովորի իդեալական պետության տեսությունը, այլ սկսի կառուցել սեփական իդեալական պետության գաղափարը, մի գաղափար, որ նա կարող է կյանքի կոչել ապագայում:

Կարող է առաջանալ այն պարզ հարցադրումը, թե ինչու պետք է սովորղը կառուցի կամ մտածի սեփական իդեալական պետության մասին: Կհամաձայնեք, որ աշխարհում շատ քիչ երկրներ կան, որոնց քաղաքացիները գոհ են իրենց կառավարությունից: Եթե մենք ներարկենք իդեալական պետության ու արժանապատիվ կյանքի գաղափարը մեր սովորողների մեջ վաղ տարիքոից, ապա ապագայում, երբ նրանք կդառնան ղեկավարող սերունդ, նրանք արդեն կիմանան, թե ինչպիսի պետություն ու հասարակություն են նրանք ցանկանում կառուցել:

Այսպիով, ես հավատում եմ, որ ներկայում մենք կրթում ու դաստիարակում ենք այն սերունդը, որը կարող է փոխել ոչ միայն իմ երկրի ապագան, այն նաև մեր երկրագնդի ապագան:

Ֆինլանդիա

Ուսումնասիրելով աշխարհի հանրակրթության համակարգը

Նախագիծ

Իրական դղյակներ, անիրական սեր

Հետո դու կհարցնես, թե որտեղից եմ ես վերցնում այս գեղեցիկ բառերը, իսկ ես քեզ կասեմ, որ մենությունը սովորեցրել է ինձ լսել հոգուս ձայնը:

- Առավել նախընտրելի է լսել իրական մարդկանց իրական խոսքերը, քան խոսել ինքդ քեզ հետ, - կհակառակվես դու իմ ասածին:

- Կհավատա՞ս արդյոք այն իրական սիրո խոստովանությանը, որ չի բխում իմ հոգու խորքից, կհամբուրե՞ս արդյոք իմ իրական շուրթերը, եթե չզգաս հոգուս ջերմությունը:

Դու լռում ես, հայացքդ իջեցնում ու փորձում նոր հարցեր հնարել ինձ համար, որոնց պատասխանը ես չգիտեմ: Բայց՝ ապարդյուն:

- Դե իհարկե, դու գիտես բոլոր հարցերի պատասխանները, - նեղացած տոնով շարունակում ես դու:

- Ես ուղղակի տեսնում եմ այն իրականը, որ քեզ համար անիրական է, հնարովի ու մտացածին մի աշխարհ, ես խիզախում եմ երազել ու պայքարել, ամբողջ ուժով պայքարել, որ իմ երազները իրական դառնան:

- Երազիր, երազիր այդպես շարունակ, կառուցիր օդային դղյակներ ու մեզ պատկերացրու այնտեղ միասին։ Իսկ ես, միևնույն է, իրական դղյակը նախընտրում եմ քո օդայինից՝ անիրականից: Դու երազիր, որ մի օր ես կլինեմ քո կողքին, երազիր, որ կսովորեմ սիրել քեզ, ապրել քեզանով, մեռնել քեզ համար: Բայց իրական աշխարհում մեր հոգիները խորթ են իրար, ու գիտե՞ս, եթե դու համարձակ չես, ապա ես կանեմ դա. ես ազատում եմ քեզ ինձանից, ինձ սիրելու ծանր բեռից: Մոռացիր ինձ ու՝ մեկընդմիշտ:

Դու իրավացի ես. իրական դղյակները շատ հաճախ փոխարինում են իրական սիրուն.....

Ու նորից ես մենակ եմ ինձ հետ, ինքս ինձնով ու քեզնով: Դու խոսում ես ինձ հետ, խրատներ տալիս, դու ինձ ապրելու նոր հույս ես տալիս: Ես լուռ լսում եմ քո խրատները, դառն արցունքերս կուլ տալիս: Դու ծիծաղում ես, անհոգ քրքջում, ու քո հերթական հաղթանակն ես տոնում:

Սեր երկուսի համար

Դու ամեն օր պատկերացնում ես այդ պահը, մեկ առ մեկ ընտրում բոլոր բառերը, փորձում ես հասկանալ, թե ինչ խոսքեր են անհրաժեշտ՝ քո զգացմունքի խորությունը նրան փոխանցելու համար, բայց՝ ապարդյուն:

Սիրո ուժը

Լոկ մի վայրկյան.. մի վայրկյան դու հպվեցիր իմ շուրթերին քո շուրթերով անարատ: Հետո գրկեցիր իմ թիկունքը ու շշնջացիր կիսաձայն.
- Կներես:
Դու հեռացար անձայն, առանց փակելու դուռը:
Իսկ իմ հոգում մի նոր տիեզերք ծնվեց՝ լցված քո սիրով: Սեր, որ կարող է շարժման մեջ դնել մոլորակները, սեր, որ դառնում է բոլոր գոյերի նախագոյը.....
Դու փոխեցիր իմ տիեզերքի ընթացքը, արարեցիր նոր աշխարհներ, ու վերստին լույս վառեցիր իմ մենավոր հոգում...
Դու կաս, դու իրական ես, դու իմ կողքի ես ու հավիտյան....

Աստված գոյություն չունի՞

Մի աթեիստ փիլիսոփայության պրոֆեսոր դասախոսություն էր կարդում Աստծո և գիտության հակադրության մասին: Նա դիմեց իր նոր քրիստոնյա ուսանողներից մեկին.
- Դու քրիստոնյա ես, այնպես չէ՞:
- Այո,- պատասխանեց ուսանողը:
- Հետևաբար դու հավատում ես Աստծուն…,- շարունակեց պրոֆեսորը:
- Միանշանակ:
- Աստված բարի՞ է:
- Իհարկե:
- Աստված ամենակարո՞ղ է:

Խոստովանություն

Մի զառամյալ ու միայնակ ծերունի, մահվան մահիճում պառկած, սպասում էր իր կյանքի ավարտին: Նրա կողքին էր միակ ու հավատարիմ ընկերը, ով եկել էր իր զավակների ու թոռների հետ միասին: 

- Գոնե հիա ասա ինձ, ինչո՞ւ դու այդպես էլ չամուսնացար, - հարցրեց ծերունուն ընկերը:

- Որովհետև իմ ամբողջ կյանքում ես փնտրում էի իդեալական կնոջ, - պատասխանեց ծերունին:

- Եվ այդպես էլ չգտա՞ր:

- Գտա, - հառաչեց ծերունին:

- Իսկ այդ դեպքում ինչո՞ւ չամուսնացար նրա հետ, - զարմացած հարցրեց ընկերը:

- Որովհետև նա էլ փնտրում իդեալական տղամարդու: